maandag 24 september 2012

Zweedse Nieuwsbrief #8



Inmiddels zit er alweer een volle maand in het land van ABBA, de Vikingen en Pipi Langkous op. We worden al een maand lang bang gemaakt over hoe donker het wel niet wordt in Zweden. Eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik er eerst niet naar luisterde, maar nu ik merk dat het toch wel snel vroeger donker wordt mis ik de zon van twee weken terug toch wel een beetje soms. Van mij zal je nooit meer een slecht woord over Piet Paulusma horen, want hier heb ik nog geen één keer het weerbericht uit zien komen.

Na een bezoekje aan de supermarkt, wat elke keer weer belachelijk lang duurt door een algehele verwarring wat nou wat is, was het woensdag weer tijd voor een potje voetballen. Een paar enkelverzwikkingen dankzij ons plaatselijke weilandje met doelen en de traditionele plotselinge hoosbui verder, zat de dag er wel weer op. De dag wel maar de avond nog niet. ’s Avonds gingen we met de groep studenten naar Opera Café. Een vrij chique tentje wat qua sfeer een beetje aandoet als een kleine versie van Paradiso. Alleen raak je je schoen niet kwijt als ie niet goed vast zit door de naar bier stinkende plakkerige vloer. Bang om dronken te worden hoef je er niet te zijn want een flesje bier zonder studentenkorting kost al gauw een euro of acht. De beste manier om je door een mensenmassa te wurmen is hier toch wel een paar dames te volgen. Deze vriendelijke dames veranderen als ze in beweging zijn namelijk in een stormende trein waar de zee zich voor open splijt. Als jij overigens die zee bent, ben je er minder blij mee. Het was een geslaagde avond totdat ik realiseerde dat ik een klein detail over het hoofd had gezien.

Donderdagochtend mochten we namelijk weer vroeg uit de veren voor een lesje Zweeds. Gezien het feit dat ik traditioneel het lokaal niet kon vinden en enigszins verlaat binnen kwam, was het wel goed dat we leerden klokkijken. Helaas blijkt de manier waarop je de tijd uitlegt in het Zweeds bijna exact dezelfde manier te zijn als in het Nederlands dus dat kan ik niet als excuus gebruiken. Deze teleurstelling te boven gekomen was ik ruim op tijd voor de Duitse avond. Dat wilt zeggen dat de Duitsers een keuken bezetten en eten gingen klaarmaken. Uiteraard waren hier worsten en zuurkool van de partij en dat was goed te eten. Toch kijk ik met smart uit naar de Italiaanse avond. En wat minder naar de Nederlandse, want gezien het aantal Nederlanders wordt dat aandeel in het klaarmaken als snel vrij groot.
Waar vrijdagavond in Nederland een ware veldslag in een klein dorpje op het punt stond los te barsten zaten wij keurig in de keuken spelletjes te doen. Leuk detail is dat ik het nieuws over deze Nederlandse veldslag kreeg te horen van een Spanjaard in Zweden.

Een dagje door Stockholm wandelen is thuiskomen met kramp. Zo ook deze zaterdag waar ik er bijna een gehele marathon op had zitten voor ik klaar was. De gids die ik vorige week gevolgd heb door Gamla Stan is wel een beetje gedaald in aanzien. Ik dacht “dat kan ik ook” en wat bleek? Ik kan het ook. Met een paar exchange studenten vanuit Björnkulla en vrienden van hen die waren overgekomen, hebben we een dagje sightseeing gedaan en bleek dat die verhaaltjes uit je hoofd vertellen helemaal zo moeilijk nog niet was. Er moet wel gezegd worden dat die gids er iets sneller doorheen ging gezien het feit dat zijn publiek niet om de haverklap een winkel in wandelde. Een klein moment van de weg kwijt raken hielp ook niet heel erg. Er was ook nog een Gangnam Style flashmob voor het Kulturhuset die dag, waar volgens facebook een kleine 2000 mensen op af zouden komen. Dat aantal kan wel eens juist geweest zijn, maar daarvan waren er maar 30 echt aan het dansen.

De Zweden hebben trouwens wel een truc voor dit wandelen die ons niet helemaal vreemd is. De fiets. Sterker nog, net als in Nederland zie je bijna overal wel fietspaden en dit fenomeen is dan ook erg ingeburgerd. Zo ingeburgerd dat ook hier wel eens een fiets aan een brug hangt. Verschil is wel dat de fiets hier al zijn banden nog heeft. Nadeel van die fietspaden is dat deze soms bijna niet te onderscheiden zijn van het voetgangersgebied waardoor je wel is bijna van je sokken wordt gereden. Het is mij ook een raadsel hoe er nooit een Zweed de Tour de France wint want ze rijden met een rotgang. Opgegroeid in Amsterdam zou dit geen probleem moeten zijn, maar helaas is er al een paar keer heel toeristisch naar me gebeld, doordat ik weer een coureur over het hoofd zag. Wie nu denkt, “maar volgens eerdere berichten zijn er toch een hoop heuvels in Zweden?”. Dat klopt en dat is waar ze vals spelen. De fiets wordt namelijk heuvel op aan de hand genomen en heuvel af gaan alle remmen los.

Op zondag kwam ik er, tijdens iemand af te zitten bij het vliegveld achter dat Stockholm-Arlanda airport niet in of bij Stockholm ligt. Het ligt op een afstand die te vergelijken is met alsof je Schiphol bij Alkmaar neerlegt en het dan alsnog Amsterdam noemt. Afgezien van deze verrassing blijkt ook nog is dat als je naar de vertrekhal rijdt je even denkt of je echt voor Schiphol staat. Hoewel het hier wel een stuk rustiger is en de borden een stuk beter te volgen zijn. Ook al zijn ze in het Zweeds.

Uit het lijstje “uitgesteld maar niet afgesteld” was het dit keer de beurt aan het Vasa museum. Voor de oplettende lezer, de Vasa is die boot waar ik aan het begin over verteld heb. Dat is nog steeds het meest knullige verhaal wat ik tot nu toe gehoord heb dus dat was de 80 kronen (met studentenkorting) wel waard. Toen we er vier uur later weer uitliepen bleek het dat bedrag meer dan waard te zijn. Het was behalve een indrukwekkend schip ook een erg interessant museum qua scheepvaart in de 17e eeuw. Het geheel werd nog even opgeleukt door een rondleiding van Katharina die een beetje vertelde over de boot en het verhaal. Wie deze rondleiding wilt volgen kan overigens gewoon blijven staan waar ie begint want Katharina praat op zo een volume dat je d’r overal in het gebouw kan verstaan. Al met al is dit tot nu toe wel een van de bezoekjes die zeker de moeite waard zijn als je er rekening mee houdt dat je een gehele middag kwijt kan zijn.

woensdag 19 september 2012

Zweedse Nieuwsbrief #7



Zaterdag was het tijd voor een boottochtje. Er was om 12:00 afgesproken op het centraal station en toen wij na enige Nederlandse taferelen op de spoorlijnen hier te laat aankwamen, bleken we toch nog op tijd.  Blijkbaar waren wij niet de enige die niet op de NS hadden gerekend. Toen ik echter even wat eten ging kopen waren we alsnog te laat, maar we konden de groep nog inhalen. Er was hier een halve marathon aan de gang die in volle voorbereiding was. Daardoor moesten we een beetje omlopen maar dat was beter dan meedoen. Bij het haventje aangekomen, wat aan de oostkant van Gamla Stan ligt, kwamen we erachter dat eigenlijk niemand echt een idee had welk eiland we wilden bezoeken. Na een verhitte discussie in het Duits werd Vaxholm de bestemming, wat me alsnog niets zei maar ik had het sowieso nog niet gezien. De bootreis duurde een krappe tachtig minuten en was buiten behoorlijk koud ook erg mooi. Aan foto’s maken kan je beter niet beginnen want je blijft aan de gang door al de kodakmomenten met traditionele huizen die op een klif staan te balanceren.

Op het eiland kwamen we er achter dat er ook gewoon een bus gaat die er veertig minuten over doet. Die hebben we op de terugweg toch maar even genomen, maar met de boot moet je ook echt een keer geweest zijn. Op het eiland hebben we vooral rondgelopen en dat was ook wel een beetje het enige wat je er kon doen. Op sommige delen van het eilandje lijkt de tijd te hebben stilgestaan en als je honger hebt kan je hier en daar nog wel even een appeltje voor de dorst plukken. Of een aantal rondjes op het marktje lopen zodat je steeds kaas en worst mag proeven. Uiteindelijk hebben we wat te eten gekocht in een tentje wat aan de haven zit waar je aankomt. Dit ouderwetse cafeetje doet je denken dat je de set van “Allo Allo” binnen bent gelopen. Na nog een Zweedse en later ook een enigszins verdwaalde Thaise bruiloft te hebben gezien hebben we de bus naar Stockholm genomen.

Inmiddels is hier trouwens het liedje “I just can’t get enough” van Depeche Mode uitgegroeid tot een heus begrip. Als je namelijk iemand belt met de provider Comviq is in plaats van een beltoon dit redelijk aanstekelijke liedje wat je hoort. Met als gevolg dat je liever niet hebt dat iemand opneemt als je weer aan het meezingen bent. Als je dus als artiest wilt doorbreken in Zweden bel even met Comviq, want ze schijnen dit lied al meer dan een jaar te hebben.
Om op het onderwerp van muziek te blijven zijn we zaterdagavond nog even naar Marie Laveau geweest. Dat bleek een erg leuk tentje met twee werelden. Waar boven vooral een redelijk classy sfeertje hing was er geen stukje muur zonder graffiti te vinden zodra je een trappetje af was gegaan. Na dit avontuur werd het een zondagje schoonmaken, gevolgd door een voetbalwedstrijd kijken met onze Duitse vrienden. Toen onze Duitse vrienden jammerlijk achterstonden werd er besloten maar een gratis tour te volgen door Gamla Stan. Deze tour begint ’s zondags om 19:00 voor Kulturhuset en is best interessant. Wij moesten de groep wel even achterna rennen, want we waren natuurlijk iets te laat.


Maandag was het tijd om maar eens te kijken of we een betere accommodatie konden vinden. Waar vorige week dinsdag dit plan gecancelled was door een redelijk domme planning, gingen we dit keer wat vroeger richting Drottningholm Palace. Na een dik uur met het ov gereisd te hebben kwamen we aan bij het paleis waar de koninklijke familie woont. Op het eerste gezicht leek dit paleis wel enigszins tegen te vallen. Toen we nog eens keken bleek dat alleen het theater te zijn en kwam twintig meter verderop toch een redelijk indrukwekkend gebouw tevoorschijn. Het was verboden binnen foto’s te maken, maar het gebouw en de tuinen waren heel indrukwekkend. Het is een beetje een bescheiden versie van Versailles. Elke dag is er om 12:00 en 14:00 een rondleiding die is inbegrepen in de prijs. Dat is wel aan te raden want anders ben je binnen een kwartier door dat gebouw heen gewandeld en weet je nog niks.

Een andere goede tip is om éérst naar het Chinese paviljoen te gaan en dan naar het paleis. Dit is op hetzelfde terrein, maar na het paleis is dat paviljoen niet bepaald indrukwekkend meer te noemen. Behalve de toilet met bril van bont. Dat is een must-see. Na heel wat angsten te hebben uitgestaan om geen porselein om te gooien gingen we huiswaarts. Er werd nog even een tussenstop/omweg gemaakt voor een beruchte kebabzaak. Als je een week niet gegeten hebt is dat een goed adresje voor 112 kronen heb je een gigantische berg vlees, patat en salade op een bord zo groot als een bijzettafeltje. Toen we twee uur later weer moesten eten ging dat dan ook niet zonder enige tegenzin.

Er moet natuurlijk ook nog wat aan de studie gedaan worden dus dinsdagochtend werden de collegebanken weer netjes gevuld. Met laptops, mijnenveger, Mariokart enzovoorts. Na een half uur kregen we een kwartiertje pauze, maar toen de leraar na veertig minuten nog niet terug was, was het college uitgegroeid tot een digitale spelletjesruimte. Merkwaardig was wel dat we hierdoor een uiteindelijk een half uur verloren voordat de leraar terug was en we alsnog een kwartier te vroeg klaar waren. ’s Avonds was het Champions League avond. Met een groep exchange studenten gingen we traditioneel te laat richting Gamla Stan om in O’Learys Real Madrid-Man. City te kijken.

Op de weg zie ik steeds weer iets waar ik nog geen uitleg over gehoord heb van iemand. Sommige mensen hebben namelijk een redelijk groot geel bord op of aan hun auto hangen. Daarop staat dan een volwassene met een kind. Ik vermoed dat dit de Zweedse variant op de sticker “Baby on board” is maar echt logisch lijkt het niet. Als iemand hier het antwoord op weet hoor ik het graag.

vrijdag 14 september 2012

Zweedse Nieuwsbrief #6



Na een redelijk geslaagde was gedraaid te hebben, was het de dag erna de bedoeling om een bezoek te brengen aan het Vasa museum. Het werd een weekje van uitstel en afstel want ook dit voornemen moest ik terugnemen. Ik was even vergeten dat we ook nog zoiets hadden als een studie om te doen. In de gedeelde keuken hier hadden we afgesproken met me werkgroep. De keuken is overigens nogal smerig. Ik zal niet zeggen dat het iemands schuld is, maar het is redelijk duidelijk dat de familie uit Bangladesh niet bepaald bijdraagt aan de hygiëne in het keukentje. Met als gevolg dat er voor de rest niemand kookt. Engels kunnen ze niet dus het a4tje met 50x “clean!!” zet ook weinig zoden aan de dijk. We waren meer bezig met mensen ongemakkelijk de keuken laten te gebruiken dan echt werken aangezien er eerst een schilder bezig was waar wij pal achter zaten, die vervolgens ze telefoon vergat en na een uur belde waar zijn eigen telefoon was. Later kwam familie Bangladesh dineren wat de nodige geurtjes met zich meebrengt.

De dag erna zouden wij na ons college met een groep naar Drottningholm Palace gaan. Dit is een paleis van de Zweedse koninklijke familie. Op zich een prima idee en het was ook nog eens prachtig weer. Waar het niet dat wij om 15:00 vanuit Flemingsberg zouden vertrekken en het paleis om 15:30 dicht ging. Dat werd toch wat krap als de reis erheen een half uurtje in beslag neemt. Je kon wel de tuinen zien dan maar die zien we wel als we een keer ook naar binnen kunnen. In plaats daarvan werd ik uitgenodigd om te gaan hardlopen. Het juiste antwoord hierop had geweest “Nee, bedankt.” in plaats daarvan zei ik “Oke, wanneer?”. Met als klap op de vuurpijl “Nu.”. Hardlopen is hier niet hardlopen. Hardlopen is hier zo snel mogelijk een berg beklimmen. Zonder pad. Er is maar besloten dat ik het vaker moest doen want het werd al snel wandelen. Maar je ziet wel wat van de natuur wat wel mooi is.

Op woensdag besloten we Stockholm maar eens wat verder te onderzoeken, wat gelijk staat aan veel lopen. Iets wat misschien niet heel slim was na mijn eerdere sportieve avontuur. We weten nu in ieder geval wel waar je Chinese eetstokjes kan kopen en dat marktkoopmannen hier weinig hebben begrepen van productdifferentiatie. Er stonden letterlijk zes kraampjes op rij met dezelfde producten, precies hetzelfde opgesteld. Mocht ik bovendien later toch nog een Nobelprijs winnen dan weet ik inmiddels ook waar ik die op kan komen halen. We hadden onze tijd iets te ruim ingeschat waardoor we ons een beetje moesten haasten voor onze werkgroep. Dit werd gevolgd door gezamenlijk eten waarna we weer terug gingen naar Stockholm voor een studentenfeest. Nou dachten wij slim te zijn en de laatste trein terug te pakken in plaats van de nachtbus te moeten pakken. Dat scheelt namelijk nogal wat reistijd. Blijkt dat het Centraal Station hier al om 00:15 sluit doordeweeks. Dat weten we zeker want we hebben ongeveer elke mogelijk ingang open proberen te krijgen. Bovendien staan de sluitingstijden bij elke ingang aangegeven. Na een busritje door Stockholm en omstreken, waarbij er nog een dronken jongeman door de bus vloog tijdens een bocht om vervolgens zijn hoofd tegen een stoel te stoten, waren we dan iets later dan gepland  toch thuis.

Tot een geweldige nachtrust is het nooit gekomen. Ik was namelijk even vergeten dat ik al om 10.00 uur ’s ochtends mijn tweede les Zweeds moest volgen, waar de zin “Jag är lite trött” (ik ben een beetje moe) redelijk van mijn gezicht af te lezen was. Zeker omdat ik eerder naar de uni moest om nog me opstel uit te printen in de bieb. Iets wat niet gelukt is aangezien ik volgens het mediacentrum mijn wachtwoord heb veranderd op 17 augustus. Voor de oplettende lezer, ik kwam hier inderdaad pas een week later aan dus dat is wel knap. Inmiddels is dat wel opgelost en kan ik als het goed is gewoon weer gebruik maken van de computers. Die middag ben ik gezwicht voor de verpletterende presentatie die de bioscoopboys hebben gehouden in de introweek, waar ik eerder over verteld heb. Echter, toen ik de zaal binnen liep en ging zitten bleken ze niet alleen voor een groot publiek nogal verlegen, want niemand durfde te vragen of ik al betaald had. Dat scheelde weer €2,50 die de film (incredibly loud and extremely close) trouwens wel waard waren geweest. Volgende keer zal ik wel even vragen of ik mag betalen.

’s Avonds moest er nog even aan het huiswerk gewerkt worden, want vandaag moest wij een case presenteren. De groep was opgedeeld in 6 delen welke allemaal een Zweeds bedrijf toebedeeld hadden gekregen. Daarover moest de Internationale marketingstrategie beschreven worden op globale schaal. Wij hadden hierin het bedrijf Oriflame. Nooit van gehoord maar het blijkt behoorlijk groot. Mijn groepje zou als eerste de presentatie doen om 9:30 dus om 9:00 uur waren wij in de bieb om nog even de hand-outs uit te printen. “Even”. We hadden namelijk een oude versie van onze presentatie naar onszelf gestuurd, waardoor we die nog aan moesten passen. Vervolgens wisten we de pincode niet meer die je moet gebruiken voor het printen. Toen we deze hadden gekregen in een ander gebouw, kwamen we erachter dat we de nieuwe versie weer niet hadden opgeslagen en moesten we dus weer aanpassen. Vervolgens bleek de printer onze opdracht niet te herkennen, waardoor we niet konden printen en we maar zonder hand-outs de presentatie zijn gaan doen. Dit ging prima en toen we voor de leraar ’s middags toch nog even de hand-outs gingen printen troffen we ze aan op de tafel naast de printer. Schijnbaar had ie het dus wel gewoon gedaan. We hebben deze week trouwens ook eindelijk normaal brood gegeten. Na een diepzinnig gesprek met een landgenote (bedankt) kwamen we erachter dat we al die tijd al oud brood eten wat je hoort te roosteren en dat je vers brood zelf kan snijden hier. 

zondag 9 september 2012

Zweedse Nieuwsbrief #5



Op woensdag was het tijd om de hoognodige formele zaken af te handelen, aangezien dat eigenlijk al gebeurd had moeten zijn. Zoals een home insurance afsluiten voor onze accommodatie. Als buitenlander (ook al ben je een EU-burger) is iets afsluiten hier erg lastig. Maakt niet echt uit of dat nou een verzekering is of een abonnement op een honden-uitlaatservice. Overal hebben ze je persoonsnummer nodig. Wat je dus niet hebt als buitenlander. Soms is er een weg omheen maar het maakt zaken niet makkelijker. Toen dit eenmaal zo goed als geregeld was, is er maar eens voor het eerst een wasje gedraaid. Als je geen kleren meer over hebt moet je wat. Nou was het al redelijk lastig het juiste wasmiddel te kopen, maar de Zweedse droger was ook niet heel gebruiksvriendelijk. Voor onervaren gebruikers. Met als gevolg dat onze tijd erop zat en wij met half natte kleren zaten. Oefening baart kunst hopen we want vandaag is sessie twee alweer gepland.
Zoals wel meer dingen wordt ook het wassen van kleren hier nogal serieus genomen. Je behoort een tijd te reserveren en als jij op iemands anders tijd zit kunnen Zweden nog wel eens gevaarlijk worden. Het schijnt een zeer effectieve manier zijn om algemeen gehaat te worden. Na een voetbalpartijtje wat weer eens heftig uitliep door bomen die ballen niet terug wilden geven, was er op de uni een concert. Dit concert begon om 19:00 en wij kwamen binnen rond 20:15. De band was “al”, dachten wij, aan het spelen. Toen wij een biertje hadden gehaald en ons omdraaide was de band echter inmiddels vertrokken. Redelijk verward zijn we na een paar biertjes dan ook maar vertrokken.

De volgende dag was het tijd voor de eerste Zweedse les. Iets waar ik eigenlijk toch wel erg zin in had. Had ik die instelling nou maar gehad toen ik Frans moest leren. Met me kamergenoot liep ik de dagelijkse boswandeling richting de uni toen wij ons afvroegen of er beren in de omgeving van ons complex zouden leven. Alsof de oude Zweedse dame die ons les gaf ons had gehoord was een van de eerste dingen die wij leerden bij ons lesje Zweeds dat Björnkulla vrij vertaald Berenheuvel betekent. We hebben op de terugweg veilig de bus maar genomen. Zweeds bleek, zoals verwacht, redelijk makkelijk te zijn qua zinsopbouw en woorden die aardig te herkennen zijn. Het is wel jammer dat het geen intensieve cursus is, want ik denk dat het dan erg snel op te pikken is voor mensen die een Germaanse taal spreken.
’s Avonds was het tijd voor de Pubquiz, waar wij hebben geleerd dat pinguins prostitutie bedrijven, je in de ruimte niet kan boeren, er precies honderd metrohaltes zijn in Stockholm en dat niemand de film “The good, The bad and The ugly” ècht goed heeft gekeken. Hier hebben we twee Zweden leren kennen die ons een paar tips hebben gegeven over waar we heen moesten gaan in de stad. Zo gaan we aanstaande zaterdag waarschijnlijk naar een jazztentje wat wereldberoemd schijnt te zijn.  Ook al hadden wij er nooit van gehoord. De quiz hebben we overigens glansrijk verloren. De ronde entertainment werd ons fataal, maar gezien het feit dat ik en mijn teamgenoten een onuitputtelijke bron van nutteloze kennis bleken te zijn werd ronde drie “algemene kennis” dan wel weer goed afgewerkt.
Zoals al eerder gezegd hebben ze hier een nogal andere aanpak van studeren. Vrijdag had ik mijn normale vak “international marketing strategy” weer en daar bleek de andere aanpak. Nadat wij het hele gebouw door hadden gelopen en eindelijk ons klaslokaal hadden gevonden, kregen wij een casus. Deze ging over Philips dus dat was voor ons Nederlanders even handig. Iedereen kreeg het artikel over Philips en een vraag die je in een duo voor moest bereiden. Twee uur later moest iedereen terug zijn en het antwoord presenteren. Op zich vond ik deze aanpak wel leuk, wat ik niet had verwacht. De presentatie van ons ging dan ook vrij goed, maar je zag bij sommige groepjes dat die er erg  veel moeite mee hadden doordat ze niet bepaald lekker Engels spreken. Voor hen is het dus nogal een nadeel.

Even terugkomend op het niet vinden van het klaslokaal. Dit is niet geheel mijn schuld vind ik. Er is namelijk iets heel erg belangrijks in Zweden waar ik maar niet aan kan wennen en met mij meerdere denk ik. Ze bouwen namelijk hun gebouwen hier in en op bergen. Mooi, knap en indrukwekkend als dat soms is, verwarrend is het ook. Het heeft namelijk als gevolg dat je een gebouw binnenloopt op de vijfde verdieping. Als je dan dus college hebt op de vierde wil je wel is naar boven lopen om erachter te komen dat je na twee verdiepingen niet verder kan en ineens op de zevende staat.
Overigens is het hier inmiddels rond een uurtje of 8 al behoorlijk donker en merk je redelijk dat de temperatuur nu wel begint te dalen. Zelfs als de zon schijnt is het zo nu en dan namelijk behoorlijk koud voor het gevoel. Binnenkort wordt het dus winterpenen inslaan die als neus kunnen dienen voor de sneeuwpoppen en kan de huur worden stopgezet zodra de iglo af is.
’s Avonds was het tijd voor het feest wat het semester in zou luiden. Hier kwam je als lid van de Student Union makkelijk in voor 50 Kronen wat ongeveer gelijk staat aan €6,50. Nou heb ik niks van een dresscode gehoord. En volgens mij met mij de rest van de exchange studenten ook niet. Echter, er waren nogal wat Zweden die of rechtstreeks van een bruiloft ofwel begrafenis afkwamen, of die wèl de memo hebben gekregen dat je in kostuum moest. Maar goed het feest was geslaagd afgezien van wat ongeregeldheden na afloop.
Vandaag zouden we om 9:30 meegaan op een excursie naar een natuurreservaat. Dat zou ook gebeurd zijn als we niet om 9:40 wakker werden. Vandaar dat er vandaag maar een wasdag en voetbalsessie op het programma staat.

woensdag 5 september 2012

Zweedse Nieuwsbrief #4


Afgelopen vrijdag was dan de laatste dag van de introweek. Eigenlijk was dit niet echt een dag maar een bijeenkomst op Björnkulla met de opzichter van het terrein. Deze bijeenkomst zou ’s morgens plaatsvinden. Buiten. Een buitenactiviteit zou geen buitenactiviteit zijn zonder regen. Toen ik erachter kwam dat ik me enigszins verslapen had en naar buiten keek regende het dan ook alsof er een bosbrand geblust moest worden. Eenmaal nat aangekomen op de afgesproken plaats was niet iedereen aanwezig dus werd ons verzocht onze kamergenoten even uit hun bed te halen. Dit gebeurde overigens nog steeds in de regen. Al snel werden we met ze allen in een keukentje gepropt waarna de groep werd opgesplitst. Hierna volgde een paar vragen over je verzekering en of er nog vragen waren over de gebouwen. Wij hadden er wel een, aangezien wij niet wisten waar het vuilnis gedumpt moest worden en wij dus al een redelijke vuilnisbelt in onze eigen kamer hadden gecreëerd.
Uiteindelijk was het de drijfnatte bergetappe niet echt waard en hebben we ons maar teruggetrokken op onze kamer. Het weer was namelijk opvallend onwisselvallig met de aanhoudende regen.

De dag erna stond een feest gepland georganiseerd door een paar locals, wat op de sociale media ongeveer elke dag werd bestempeld als het feest van het jaar. Door de organisatoren. Op de dag hebben wij nog even een paar andere plaatsen bezocht die op dezelfde treinroute liggen; Tumba en Huddingen. Allebei redelijk rustige plaatsjes die ideaal zijn om met het openbaar vervoer boodschappen te doen.
Het is in Zweden redelijk vanzelfsprekend dat als je naar feesten gaat die niet in een horecagelegenheid zijn, je je eigen alcohol meeneemt. Ik ga er vanuit dat dat komt door de hoge prijs van alcohol. Op zich een prima systeem. Als iedereen dus zijn eigen alcohol meeneemt.
Om 21:00 zou het feest beginnen dus om 21:45 hebben wij de bus die kant op genomen. In onze bus zat een hele groep die daarheen moest dus we hoefden niet te zoeken. Dachten we. Toen we uitstapten ging de groep vastberaden naar rechts om na 20 meter erachter te komen dat degene die voorop liepen geen idee hadden waar het was. En met hen nog 25 mensen. Uiteindelijk besloot iemand een kant op te lopen om vervolgens 500 meter verder met ze allen in iemands voortuin te belanden. Verward werd de organisatie uiteindelijk maar opgebeld waardoor we het na nog een keer verkeerd te lopen uiteindelijk vonden.
Waar het in Zweden een doodszonde is te laat te komen, waren wij een uur te laat. En de eerste die aanwezig waren. Elk half uur kwam er een bus aan dus al redelijk snel begon de soort opslagruimte, onder een flatgebouw wat midden in een woongebied stond, al vol te lopen. Om vervolgens weer vrij snel leeg te lopen want het was er stikheet. Al met al was het zeker een geslaagd feestje, mede omdat we redelijk wat Nederlands bier hadden meegenomen. Vereerd met een bezoekje door de Zweedse politie ging het feestje nog even door en ben ik rond 3 uur maar een op huis aan gegaan. Wat fijner klinkt dan het is want dat was een stevige 30 à 40 minuten bergbeklimmen. Wel goed voor de kater de volgende morgen.
Overigens zit in Flemingsberg naast het station een grote gevangenis, rechtbank en politiebureau en is dit een belangrijk centrum voor het rechtssysteem van het zuidelijke deel van Stockholm. Verder ben ik erachter wat die grote betonnen toren in het  bos daar doet. Dat is een watertoren.

Zondag rustdag. We waren de avond ervoor ontvoerd door Heineken dus dat was nodig.
Maandag was de laatste dag voor de colleges begonnen en dat werd gevierd met een zomerse dag zoals je die in Nederland alleen ziet als je met je neus in de boeken zit. Op de uni kwam ik erachter dat er nog wat papierwerk geregeld moest worden voor Nederland en de EU, dus daar ben ik nog mee bezig. Toen ik nog even een tijdje van het zonnetje heb staan genieten en uiteindelijk me rust ruw werd verstoord door een wesp die wel erg graag me oor in wilde was het tijd voor de lunch. En aangezien het lekker weer was werd er weer gevoetbald op ons eigen knollenveldje. De nationaliteiten dropen langzaam binnen om hun kunsten weer te vertonen. Wat nog redelijk lastig is op een veldje met zulk glad gras en enorme gaten. Waar de poging om te voetballen op zondag meer weg had van een aflevering “Glij ‘m erin” door een plotselinge stortbui, draaide deze pot uit in een 3 uur lange sessie van “Zweten in Zweden”. ’s Avonds heb ik besloten de tot nu toe verstuurde mails op deze blog te zetten en hier het schrijven voort te zetten. Vandaar dat ik volgens deze site gister wel zeer veel mee heb gemaakt.

Vandaag was het dan eindelijk zover. College. Niet helemaal naar mijn traditie had ik er nog best zin in ook. Op tijd kwamen we aan bij ons lokaal voor “International Marketing Strategy”, waar een deel van de exchange students die we al kennen van Björnkulla ons al op stonden te wachten. Er zitten geen Zweden in dit vak wat op zich wel jammer is, om meerdere redenen. De lecture duurde 2 uur en was vooral een introductie over wat er ging gebeuren de komende tijd. De opzet is totaal niet wat ik gewend ben van thuis. Waar het in Nederland is “hier is het boek ik vertel er wel wat over en kruis in oktober even de juistje antwoorden aan.”, is het hier erg actief en gericht op eigen inbreng. Elke week zullen we een case moeten behandelen en presenteren, wat ik eigenlijk wel leuk vind.
Het college was verder erg interessant. Dat moest dus wel fout gaan. Een half uur voor tijd nam professor 2 het woord. Deze kwam overigens net binnen en zou best een vak “Chaos in Organisaties” kunnen geven. De groep was door de vorige docent opgedeeld in 12 groepjes (deze was inmiddels vertrokken).  Echter, Jan wilde 6 groepen. Totale verwarring alom. Een heuse taalbarrière zorgde ervoor dat de laatste rij in heftige discussie uitbarstte met Jan en beide zijdes elkaar totaal niet begrepen. Overigens had de rest van de zaal al vrij snel door dat ze allang hetzelfde zeiden. Uiteindelijk was het probleem bijna opgelost en had Jan de understatement van de dag "We're very close to chaos" nog niet uit zijn mond, toen er een woeste Zweed zijn hoofd om de deurpost gooide. Dit was de docent van het volgende vak. Het was namelijk 12:56 en om 13:00 begon zijn college. Toen Jan om 12:57 nog steeds niet klaar was waren de rapen gaar. We werden verzocht even snel naar de gang te komen daar zouden we verdere instructies krijgen. Vijf minuten later hadden we een vrij lokaal bezet en kon alles toch nog geregeld worden.
Als avondeten zijn inmiddels de eerste Zweedse gehaktballetjes gesneuveld. In de Tomatsoppa, die eenmaal verwarmd nooit meer is afgekoeld naar een eetbare temperatuur. Maar het beviel wel goed.

dinsdag 4 september 2012

Zweedse Nieuwsbrief #3

Hej! (da's erg leuk je kan hier heel onbeschoft tegen iedereen hey roepen en dat is dan gewoon hallo, het verveelt niet)

Dinsdag hebben we dus weer een dagje info gehad. Het is meer een infoweek dan een introweek. Eerst moest er 's ochtendsvroeg even een foto gemaakt worden, ik ben dus benieuwd hoe slaperig ik daarop sta. Dat duurde letterlijk 2 minuten dus dat was een stevige 40 minuten wandelen voor niets. Maargoed, daarna is onze grote Zweedse vriend de monteur even onze koelkast komen maken. Blijkt dat er een foutje zit in alle keukens hier waardoor er nogal snel kortsluiting ontstaat met vocht. En met vocht bedoelde Sit dat als je van plan bent om de kraan open te draaien de stoppen er al uitslaan. Niet bijzonder handig, afwassen gebeurt nu in de badkamer.

Toen de koelkast eenmaal gemaakt was bleef Sit overigens nog even 20 minuten tegen ons praten over dat er allerlei gebouwen waren op het terrein en dat het erg heuvelachtig is hier. Vooral een bepaald wit gebouw werd uitgebreid onbegrijpelijk besproken. Wij weten nog steeds niet helemaal waar dat gesprek op sloeg maar het was enorm gezellig.

In de middag kregen we op de uni nog wat voorlichting over praktische zaken zoals het schoolsysteem wat wel nuttig was. Bijvoorbeeld het beoordelingssysteem is redelijk anders in Zweden. Het is een beetje vergelijkbaar met wat wij op de basisschool hebben als matig, voldoende, ruim voldoende, goed. Dit zorgde overigens voor paniek onder de Amerikanen want die moesten per se een A t/m G zien. Op de terugweg kwamen wij langs het voetbalveldje wat ongeveer voor onze deur ligt en daar stonden een paar jongens te voetballen. Wij hebben ons dus even omgekleed en zijn mee gaan doen. Ook de plaatselijke Mannschaft had dit plan opgevat en voor we het wisten stonden we met een kleine 16 man Duitsland (en een dynamisch nederlands duo)- De rest van de wereld te spelen. Het mag duidelijk zijn dat wij in de laatste minuten hebben gewonnen.
Het was eigenlijk de bedoeling dat we die avond nog even wat zouden gaan drinken met een paar van die jongens maar we waren zo uitgeput van het voetbal dat daar niks meer van gekomen is

Op woensdagmorgen kregen wij een bibliotheektour. Nou twijfelde ik al of dit nou echt de tour was voor mij om naartoe te gaan, maar het restaurant zit in hetzelfde gebouw dus ik ben toch maar even gegaan. We werden ontvangen in een soort klein bioscoopzaaltje, waar ze elke donderdag een redelijk nieuwe film draaien. Deze films werden overigens de dag ervoor even gepromoot door twee jongens die op ze zachts gezegd nogal nerveus waren. De een heeft 4x bijna zijn microfoon laten vallen en de ander zei elke keer als hij de beurt kreeg "I don't really know what to say". De presentatie werd vrij snel afgebroken.

Nadat we hier dus een korte introductie kregen over de bieb en hoe je boeken moest lenen etcetera kregen wij een rondleiding. Deze werd gegeven door Eva. En Eva is denk ik de enige Zweedse die geen Engels kan. Bovendien was ook Eva redelijk nerveus, de Zweden schieten wel enigszins te kort in presentatieskills. De rondleiding heeft ongeveer 20 minuten geduurd en na 10 minuten zei Eva maar dat ze maar niet zo veel zei, omdat ze het liever stil houdt in de bibliotheek. Vrij doorzichtige smoes. Zeker gezien de gevel verbouwd wordt en we toen al 5 minuten door een oorverdovend boorgeluid aan het wandelen waren. Maargoed alles wees zichzelf wel, Eva liet nog even zien hoe je nou een boek scande wat natuurlijk fout ging, maar zo ingewikkeld was het gelukkig niet. Na 20 minuten was ook deze ontzettend ongemakkelijke presentatie voorbij.

Onder het mom "veel erger zal het toch niet worden" zijn we die middag toch maar even naar de seminar cultureshock gegaan. Want in shock was ik na Eva en Sit. Dit bleek echt een heel erg leuke lezing te zijn van een Australiër die zo een beetje in elk land van de wereld gewoond heeft. Zijn wereldkennis werd op een gegeven moment zo belachelijk dat we ons begonnen af te vragen of ie niet gewoon uit Lapland kwam en normaal een rood pak aan heeft met een grote witte baard.

Deze lezing duurde ongeveer van 1 tot 5 maar zo voelde het absoluut niet, doordat die man heel erg leuk kon vertellen. Toen we daar eenmaal klaar waren bleken we niet echt tijd meer te hebben om nog naar huis te gaan om wat te eten, want om 5 uur begon de "mingleparty". Gewoon een borrel. Ik ben toen wel nog even naar een soort studentenbalie gegaan wat ze hier "Kompassen" noemen. Daar heb ik me even aangemeld voor een cursusje Zweeds, voor het geval ik nog een boek moest lenen bij Eva. Ik heb redelijke gaten in me rooster dus dat leek me wel een goed plan. Een meisje voor me had trouwens hetzelfde plan maar die kreeg te horen dat ze beter een cursusje Engels kon gaan doen.
Hierna was dus de borrel wat erg gezellig was. Heel Azië bleef aan 1 tafel zitten maar voor de rest werden de groepen wel een stuk gemixter, wat denk ik een beetje de opzet was van dat avondje. 

Vandaag dan om een uurtje of 10 gingen we met de bus naar Stockholm. Wat een erg mooie stad is. Ze hebben echt gigantische gebouwen staan en oude gebouwen. Ik heb genoeg foto's kunnen maken alleen heb ik niks om me fotocamera aan me laptop te verbinden. In de bus hadden we een vrouwtje die overigens ook Eva heette die veel over de stad vertelde. Dit begon heel interessant over de geschiedenis met Vikingen enzo tot we bij iets Olympisch kwamen want toen heeft die vrouw alleen nog maar gepraat over dat ze bijna goud hadden gewonnen in Londen. Ze had nog wel een erg leuk feitje dat de naam Stockholm eigenlijk eilandje met stokken betekent. Dit omdat de oude stad gesticht was om een eilandje waar palen omheen waren gezet. 
Maargoed om 12 uur werden we in Gamla Stan uit de bus gegooid en mochten we ons gang gaan. Daar hebben we wat gegeten in een hofje. Het was redelijk goed betaalbaar en de Goulashsoep was erg goed te eten.

Hierna bleven we over met een groepje van 2 nederlanders een italiaan en een amerikaan. De Italiaan had het vrij snel gezien en ging terug naar huis maar de Amerikaan bleek een ware gids te zijn. Dus met onze Amerikaanse vriend zijn we bijna heel Stockholm doorgewandeld en in plaats van casettebandjes met uitleg over wat je zag hadden wij onze Amerikaanse Stockholm-kenner, die er overigens ook pas een paar weken was. Enorm handig en ook nog erg interessant. Ik ben zeker nog van plan om vaak naar het oude en drukke deel van Stockholm te gaan het is echt een leuke stad, en ik heb nog lang niet alles gezien. Wat wel opvalt is dat letterlijk iedereen daar aan het joggen is. Zelfs met kinderwagens. Oh, en we hebben ook het meest knullige verhaal ooit gehoord over een oud oorlogsschip wat gigantisch schijnt te zijn en toen het te water werd gelaten stonden er duizenden mensen te juichen, er kwam een zucht wind, de boot kantelde, er kwam nog een zucht wind, de boot kapseisde en zonk om daar 300 jaar te liggen. Dit staat inmiddels opgesteld in een museum waar wij nog heen willen.



Maargoed na onze tour hebben we de trein terug naar Flemingsberg gepakt. Wat leuk is in het openbaar vervoer is dat de lokale bevolking, als ze instappen in een bus of trein zij zich er totaal niet van bewust zijn dat dat ding ook gaat rijden. Op het moment dat ie gaat rijden dondert iedereen bijna om. Maar de rit van Centraal Station naar hier is ongeveer 20 minuten dus dat is echt prima te doen. Zoals eerder gemeld is het gebruik ervan erg goed geregeld en er zijn een soort regionale treinlijnen die erg snel de stad uit zijn. Vergelijkbaar, ik doe er met de tram thuis langer over om in de binnenstad te komen dan hier met de trein in Flemingsberg. Ik had dan ook bijna mijn halte gemist.

Hej da!

Zweedse Nieuwsbrief #2


De eerste introdag zit er inmiddels op, het was een dagje ene oor in andere oor uit. Veel informatie voornamelijk die je hopelijk nooit nodig zal hebben. Tandartsen etc..
Verder blijken wij nederlanders nogal in de minderheid. Er werd een rondje landen gedaan waarbij je op moest staan als jouw land voorbij kwam en ondanks dat er twee duitsers opstonden bij "Netherlands", waren we een redelijk klein groepje. De Duitsers daarentegen hadden de halve zaal bezet bleek. Ik dacht even dat het college klaar was en iedereen opstond om weg te lopen toen onze oosterburen aan de beurt waren.
Spanje is trouwens ook erg sterk vertegenwoordigd. Wat leuk is, want ze spreken amper engels. Wat dat betreft spande Italië trouwens wel de kroon die spraken echt geen woord engels (op de voet gevolgd door een Turk).

Maargoed verder kregen we een rondleiding door de uni, wat redelijk overbodig was aangezien we alles al hadden gezien. Dit tot irritatie van een schoonmaker op zijn autootje die ons 5x tegen is gekomen en moest stoppen. Hierna hebben we ons in moeten schrijven bij de Student Union (korting!). Dit duurde allemaal uiteindelijk irritant lang wat niet echt nodig was dus ik hoop dat de rest van de week wat minder overbodigheid is.

Ik heb me rooster gekregen van volgende week en daar heb ik maar twee keer college. Die colleges zijn wel erg strikt qua aanwezigheid. En dan vooral op tijd aanwezig zijn. Dat werd ongeveer 20x benadrukt dat alles op tijd gebeurt daar. Misschien niet overbodig want wij kwamen te laat binnen.
Maar ik moet dus even kijken of dit zo blijft qua contacturen, want zo wel ga ik morgen even navragen of ik Zweeds kan volgen dit blok. We hebben ook een blaadje gekregen met woorden als brood kaas melk etc. De verklaring daarbij was dat er inmiddels een Spanjaard was die al een week koffiemelk dronk die ze hier schijnbaar in grote pakken verkopen en die staan buiten de koeling in de supermarkt. Die schijnen dus wel in de koelkast gezet te moeten worden maar de Spanjaard dacht dat het van die lang houdbare melk was. Toen ie dus aan die vrouw van International Office vroeg wat voor rare melk ze hier hebben zijn er maar even wat woordenlijstjes gemaakt. Melk is overigens Mjölk.. je verzint het niet.

Na het hele gebeuren zijn we even een ov kaart gaan kopen. De ovkaart noemen ze hier een SL kaart en die is geldig binnen een behoorlijk grote straal van Stockholm. Van te voren betaal je een bedrag en dan kan je gewoon 1 of 3 maanden onbeperkt reizen. Enorm handig, je hoeft alleen in te checken en niet uit te checken. Als je overigens echt naar Goteborg wilt of iets dergelijks is hier weer een ander bedrijf verantwoordelijk voor. Ook zijn we gaan kijken naar de plaatselijke fitnessclub prijslijst. Er is nog een groep die met ze alle zumba ofzo daar wilt doen dus waarschijnlijk schrijf ik me tegelijk met hen in dan krijgen we korting. (ik ga dan dus niet naar zumba..)

Voor loopoefeningen hoef je het hier niet te doen want het is ongelooflijk heuvelachtig. Van mijn kamer tot aan de uni is het ongeveer 20 minuten lopen en je hebt het gevoel alsof je zojuist een aardig deel van de alpen over bent gewandeld.

Morgen komt onze grote vriend de monteur dan eindelijk onze koelkast maken, na wat verwarrende gesprekken. Die vooral erg vermakelijk waren voor de omstanders want ik werd een beetje geirriteerd. De man had schijnbaar nooit leren klokkijken in het engels.

Maar verder is alles goed, na de verhalen te horen van andere studenten hebben we redelijk geluk met onze kamer qua schoonheid en dergelijke.

Zweedse Nieuwsbrief #1

Daar gaan we dan. Ik heb op mijn kamer nog geen internet, dus zit even in de bieb, heb niet zo heel lang de tijd dus vertel maar even het verhaal tot nu toe.
Op woensdag 22 augustus ben ik met mijn studiegenoot om 22:00 vertrokken richting Zweden met de auto.
Nederland waren we zo uit natuurlijk, maar in duitsland hebben we ongelooflijk veel 80 km/u zones gehad door wegwerkzaamheden. Dat heeft ons echt een uur vertraging opgeleverd en ook wat benarde momenten met onoplettende vrachtwagenchauffeurs. Het motto "Immer gerade aus en binnen anderhalf uur Deutschland door!" kon het raam uit toen we het bord "Welkom in Nederland" nog in onze spiegel zagen verdwijnen.

Maar in ieder geval via Duitsland richting Denemarken waar we sneller waren dan we eigenlijk dachten uiteindelijk dat was rond 5:00. Daar hebben we de boot genomen voor een kort stuk wat redelijk wat afsnijdt. Op deze boot zat je dan 3 kwartier en dat hadden we precies getimed dat we de zonsopgang konden zien.
Ik wilde wel fotos maken maargoed zoals het een echte voorbereide student betaamt, was me batterij leeg. Foto's worden natuurlijk nog wel gemaakt want de natuur is hier echt heel mooi.

Nou toen dus in Denemarken, waar we eigenlijk behoorlijk door hebben kunnen rijden, wilden we naar Kopenhagen om de brug naar Malmo te nemen. Waar het niet dat volgens ons Kopenhagen een fabeltje is, want voor we het wisten zaten we zo een beetje in het uiterste puntje van Denemarken en zagen we ineens zweden liggen. Geluk bij een ongeluk konden we daar de oversteek met de boot maken naar het volgende en laatste land. Nooit een stad in Denemarken gezien behalve dat vissersdorpje, best bijzonder.

In Zweden, rond 8:00 was het in het begin even zoeken naar de juiste snelweg maar toen we die eenmaal hadden reed het prima door. Zweden bleek wel iets groter dan verwacht, dus ons "we-zijn-er-bijna-gevoel" heeft een uur of 6 geduurd. Zweden was wel heel erg mooi om doorheen te rijden ook al had je soms de bomen wel gezien en zat je te wachten tot er een eland voor je auto sprong. Toen we ongeveer halverwege waren zijn we een paar keer in hele heftige buien beland met pittige windstoten en plassen op de weg waardoor de auto niet geweldig te controleren was, dus dat was behoorlijk vermoeiend. Op het laatste stuk zijn we dan ook wat vaker gestopt.
Maargoed, we kwamen om 14:45 hier aan in Flemingsberg en een kwartier laten hadden we eindelijk een parkeerkaartje te pakken en bijna een betaalpaal gesloopt. Het is toch nog een redelijk onbegrijpelijke taal op zo een automaat. Zeker als je weinig geslapen hebt.

Toen we eenmaal klaar waren met die avonturen hebben we onze sleutel opgehaald in de universiteit. Wat ook nog niet zo makkelijk was aangezien wij geen deur vonden die open kon. Toen de Zweedse dame eindelijk was uitgelachen na mijn vraag hoe ik in dat gebouw kwam, waren we dus binnen en kregen we na wat papierwerk de sleutel. Het gebouwtje waar we in zitten was vrij makkelijk te vinden hoewel we eerste bij een bejaardentehuis aankwamen. Het complex, Björnkulla, doet een beetje aan een Centerparks denken. Er ligt een voetbalveldje voor de deur en ongeveer de halve provincie wordt overkeken door een gigantische betonnen toren. Wat dat ding is, geen idee, maar groot en van beton moest het worden en groot en van beton ìs het geworden.



Na een avontuur met een deur waarop een slot zat waar onze sleutel niet in paste die uiteindelijk helemaal niet op slot bleek te zitten waren we op onze kamer aangekomen. De kamer is best ruim, er zit een goeie badkamer in en het was eigenlijk best goed schoon wat best meeviel. We moeten even onze koelkast en raam laten maken . Na deze inventarisatie hebben we onze spullen uitgepakt en nog even wat dingen moeten regelen. Daarna zijn we naar de IKEA gegaan om nog wat dingen te kopen. Uiteraard hadden wij geen idee waar de IKEA hier was. Dit vroegen wij dus even in de universiteitsbibliotheek waar wij wederom uitgelachen werden. Nadat ook deze Zweedse dame was bijgekomen heeft ze toch nog even het adres opgezocht en konden we richting Kungens Kurwa rijden. Echter, dit bleek de grootste IKEA van de wereld te zijn. Daar waren we dus niet op voorbereid en dan is het vrij lastig de uitgang te vinden als je verdwaald bent en de winkel sluit. Maargoed het was inmiddels rond 20:00 en er zit tegenover een gigantische mall tegenover waar we even bij de mac hebben gegeten. Dit deel is erg indrukwekkend je hebt er gigantische (voor Nederlandse begrippen), parkeerplaatsen en zo een beetje alles wat je nodig hebt qua wonen en leven. 

Daarna zijn we teruggegaan naar onze kamer en de koffers uitgepakt en zijn we gaan slapen. We gaan vandaag, 25 augustus, even terug naar IKEA voor wat laatste dingen en boodschappen doen. Verder gaan we kijken naar internet en moeten we dus even die koelkast laten maken en iets vinden om op te koken.